Op 1 augustus 1291 zworen de alpenstaatjes Uri, Schwyz en Unterwalden elkaar te beschermen, en te ondersteunen in de strijd tegen buitenstaanders. Deze alliantie groeide later uit tot de stichting van de staat Zwitserland. Tegenwoordig wordt deze gebeurtenis elk jaar gevierd met de Schweizer Nationalfeiertag op 1 augustus. Op de vooravond van deze dag dronken Laura en ik een biertje bij de rock-metal bar. Ik weet Laura te vertellen dat de feestdag typisch gevierd wordt door uitgebreid te lunchen of dineren op een boerderij, maar ik ben niet op de hoogte van budgetvriendelijke opties. Daarom vragen we de barman om een paar insider tips. Hij stuurt ons richting een pleintje waar optredens zouden moeten zijn.
We komen terecht op een parkeerplaats waar een festival bezig was. Er is een groot podium met een Bernese rapgroep en er zijn een aantal eetkraampjes en standjes waar je zeefdrukken kon kopen of je T-shirt kan laten bedrukken. Na een broodje kebab te hebben gegeten kijken we eens goed om ons heen. Al snel valt ons op dat her en der groepjes uitgedoste jongeren op de grond zitten met flessen drank of kratjes bier. Alle stromingen lijken hier hand in hand te gaan, punkers, hippies, gangstertypes met bontkraagjes, hipsters, gaykoppels, maar ook de doorsnee Bernees loopt hier rond. En niet alleen de bezoekers van het festival zien er kleurrijk uit, ook elk stukje beton van het spoorviaduct lijkt bedekt te zijn met graffiti. Naast kleurige kunstwerken is het viaduct voorzien van anarchiesymbolen en quotes als "No Borders, No Nations" "Revolutie Jetztt" en "Kein Mensch ist Illegal".
Wanneer we onder het viaduct door lopen komen we bij een gebouw aan dat er uitziet als een door anarchisten overgenomen spookhuis. Inmiddels weet ik dat dit gebouw, dat bekend staat als die Reitschule, in 1897 werd gebouwd als manege en later werd gebruikt als opslagruimte. Tijdens de de jaren 90 heerste er grote onrust in Bern. Er was een gebrek aan uitgaansgelegenheden voor jongeren. "Wenn in Bern jemand Kultur macht, kommt meistens nur die Polizei", beschreef de Bernese band Züri West de situatie (bron). In 1981 werd de Reitschule gekraakt door een groep rebelse jongeren die een plek wilden hebben om evenementen te organiseren. Maar het jaar erna werd het gebouw door de politie ontruimd.
In de periode daarna kwam het regelmatig voor dat leegstaande gebouwen voor een nacht werden gebruikt als evenement locatie. Het doel van de Straf-Bar beweging, die betrokken was bij het organiseren van dit soort evenementen en het opzetten van illegale bars, was om de Reitschule te heropenen. In 1987 ontstonden er grootschalige demonstraties en rellen nadat het woonwagen en tenten kamp Free Country Zaffaraya dat opgezet was door rebelse jongeren, werd ontruimd door de politie. Om de rellen te sussen stond de politie en de city council van Bern oogluikend de herbezetting van de Reitschule toe.
Sinds de herbezetting in '87, dient die Reitschule als autonoom cultureel centrum dat gebaseerd is op de principes "No violence, No sexism and No commercial exploitation". Elke eerste zondag van de maand is er een vlooienmarkt, er worden concerten gehouden, bioscoopavonden georganiseerd, er is een restaurant, een bar, maar er worden ook (politieke) lezingen gegeven. Het inkomen van het cultureel centrum is afhankelijk van giften, ticketverkoop, baromzet en de opbrengsten van een jaarlijkse de fundraising party.
Gewoonlijk houdt de politie zich niet bezig met wat zich rondom de oude manege gebeurd. Dit beleid heeft als gevolg dat je je geen zorgen hoeft te maken wanneer je een jointje wilt roken op het terras voor het restaurant. Maar er zit ook een keerzijde aan die maar al te vaak wordt benadrukt door tegenstanders van de Reitschule. Voor het gebouw staat namelijk permanent een groep van zo'n 20 drugsdealers. Dit is natuurlijk erg slecht voor het imago van het cutureel centrum waarvan het beleid tegen het gebruik van hard-drugs is.
In 2008 escaleerde de situatie. De openbare ruimte voor het gebouw werd gedomineerd door drugsdealers en verslaafden. Na een conflict werd een dealer voor de Reitschule doodgeschoten. Als reactie op dit incident ging het beleid dialoog aan met de verslaafden en en werd de openbare ruimte voor het gebouw heringenomen door de Reitschule. Hiernaast zorgden het openen van een restaurant en bar ervoor dat het drugs probleem voor een groot deel ingedamd is (bron).
Laura en ik lopen door naar de met planten overgroeide binnenplaats waar we ons biertje op drinken. We bekijken de jongeren om ons heen en ik vertel Laura dat ik vroeger rood haar had, een ring door mijn lip en veel meestal een dikke laag zwarte eyeliner droeg. Laura is van mening dat de meeste jongeren hier 'forced alternative' zijn. "Kijk! Die jongen daar bijvoorbeeld. De tas die hij heeft is op dit moment in de mode. Daaraan kun je zien dat hij 'forced' is." "Ehm...." "Jouw tas is bijvoorbeeld helemaal niet hip, jij bent dus geen forced alternative" Redeneert ze terwijl ik me afvraag of ik dit als een compliment of belediging moet opvatten. "Omdat het op dit moment in is om alternative te zijn, zijn opeens alle meelopers alternative. Die zijn dus niet echt alternative, maar forced..." "Uhhh..." "Ik heb bijvoorbeeld mijn hardloopschoenen aan en ben dus niet 'forced'" "Dus als je vandaag je all stars aan had gehad, dan zou je ook een forced alternative zijn?" Vraag ik haar.
Ik moet lachen als we even later een dubbelgangster van Laura voorbij zien lopen. Ze heeft een zelfde zwarte legging aan, soortgelijke sportschoenen en zelfs het jasje komt ruwweg overeen.
De volgende avond keren we terug naar de Reitschule om naar punkbandjes te kijken, nu pas valt het ons op dat overal om het terrein heen groepjes Afrikaanse mannen staan. Het is vrij duidelijk dat ze niet om de parkeerplaats heen hangen om gevlochten armbandjes of sleutelhangers te verkopen. Gelukkig beperken ze zich tot de rand van het terrein en verdwijnt de onbehagelijk sfeer al snel wanneer we de parkeerplaats op lopen.
Later op de avond spreken we met Bettina af bij het parlementsgebouw om samen naar het vuurwerk te kijken en een biertje te drinken. Volgens Bettina wordt er dit jaar 70.000 CHF aan vuurwerk afgestoken. We zijn het er alledrie over eens dat dit belachelijk veel geld is. "Hoeveel waterputten kun je wel niet bouwen van dit geld?!" De rest van de avond praten we over Zwitserse bureaucratie, discriminatie van buitenlanders, en we komen te weten hoe Bettina in Zwitserland terecht is gekomen.
Later op de avond spreken we met Bettina af bij het parlementsgebouw om samen naar het vuurwerk te kijken en een biertje te drinken. Volgens Bettina wordt er dit jaar 70.000 CHF aan vuurwerk afgestoken. We zijn het er alledrie over eens dat dit belachelijk veel geld is. "Hoeveel waterputten kun je wel niet bouwen van dit geld?!" De rest van de avond praten we over Zwitserse bureaucratie, discriminatie van buitenlanders, en we komen te weten hoe Bettina in Zwitserland terecht is gekomen.
Zondagochtend meeten Bettina, Laura en ik elkaar voor een ontbijt in het restaurant van de Reitschule om vervolgens de vlooienmarkt af te gaan voor een fiets voor Laura. Voor 50 CHF koopt Laura een hippe fiets, en ik koop oorbellen. Terwijl ik hier rondloop besluit ik dat de Reitschule ongetwijfeld te tofste plek van Bern is.
Geen opmerkingen:
Een reactie posten